ایزو ۲۲۰۰۰ (استاندارد مدیریت ایمنی مواد غذایی)
ایزو ۲۲۰۰۰ مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و الزامات مربوط به سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی است. شرکت‌ها با اخذ ایزو ۲۲۰۰۰ و پیاده‌سازی آن به مشتری‌ها و نهادهای مربوطه اطمینان می‌دهند که تولیدات آن‌ها ایمن است و مصرفشان خطری در پی ندارد. گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ از مصرف‌کنندگان محافظت می‌کند و در صنعت غذا برای کسب‌وکار شما اعتبار به همراه می‌آورد. صدور ایزو ۲۲۰۰۰ (گرفتن ایزو ۲۲۰۰۰ ) نشان می‌دهد مجموعه شما به مدیریت ایمنی مواد غذایی اهمیت می‌دهد و محصولات تولیدی شما از نظر سالم و ایمن بودن مطابق با استاندارد ۲۲۰۰۰ در سطح بین‌المللی هستند.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
- ایزو ۲۲۰۰۰ چیست؟
- گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ چیست؟
- آخرین ورژن ۲۲۰۰۰
- ایزو ۲۲۰۰۰ به زبان ساده
- الزامات ایزو ۲۲۰۰۰
- مراحل اخذ ایزو ۲۲۰۰۰
- پیش‌نیازهایی برای پیاده‌سازی ایزو ۲۲۰۰۰
- سازگاری و ترکیب ایزو ۲۲۰۰۰ با سایر استانداردهای ایزو
- اصول HACCP
- چرا اخذ ایزو ۲۲۰۰۰ برای مشاغل مهم است؟
- مزایای صدور ایزو ۲۲۰۰۰ به‌عنوان استاندارد ایمنی مواد غذایی
- جمع‌بندی
- از کجا گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ بگیریم؟
ایزو ۲۲۰۰۰ چیست؟
ISO 22000 یک استاندارد سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی است که می‌تواند برای هر سازمانی که در یک یا چند بخش از زنجیره تولید و توزیع مواد غذایی فعال است، اعمال شود؛ از جمله کسب‌وکارهایی که در زمینه تولید مواد غذایی فعالیت می‌کنند، خرده‌فروشان مواد غذایی و همچنین شرکت‌های خدماتی مرتبط با حوزه ایمنی مواد غذایی (حمل‌ونقل و توزیع). این استاندارد برای سازمان‌های مختلف فعال در زنجیره تأمین غذا، صرف‌نظر از بزرگی و کوچکی صادر می‌شود.
گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ چیست؟
گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ استانداردی بین‌المللی است که بر بخش‌های مختلف تولید یا کشت و فرآوری و همچنین توزیع مواد غذایی نظارت دارد. گرفتن گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ به شرکت شما این امکان را می‌دهد که به مشتریانش نشان دهد مطابق با یک سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی استاندارد فعالیت دارد.
با توجه به افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان، استفاده از مواد غذایی سالم و ایمن، روزبه‌روز از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود. امروزه مشتری‌ها تقاضای غذای سالم و ایمن دارند و اخذ گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ نشان می‌دهد محصولات شما مطابق با این استاندارها تولید می‌شوند.
همچنین شرکت‌هایی که در زمینه فراوری مواد غذایی فعالیت دارند، برای جلب رضایت مشتری باید از سلامت مواد اولیه خود مطمئن شوند. بنابراین این مجموعه‌ها نیز تامین‌کنندگانی با گواهینامه استاندارد را به عنوان شریک تجاری خود انتخاب خواهند کرد.
آخرین ورژن ۲۲۰۰۰
ایزو ۲۲۰۰۰ اولین بار در سال ۲۰۰۵ منتشر شد. این استاندارد با استقبال بالایی روبه‌رو شد و به سرعت در سطح جهانی مورد پذیرش قرار گرفت. البته استانداردهای بین‌المللی ایمنی مواد غذایی به طور مداوم مورد بازبینی قرار می‌گیرند تا به انتظارات روز ایمنی مواد غذایی نزدیک باشند.
کمیته فنی ISO/TC 207 آخرین بار در سال ۲۰۱۸ متن استاندارد ISO 2200 را بازنگری و ورژن جدید را جایگزین نسخه اول آن (ISO ۲۲۰۰۰:۲۰۰۵) کرد. هدف از این بروزرسانی، سازگاری ایزو ۲۲۰۰۰ با سایر استانداردها از طریق پیاده‌سازی ساختار سطح بالا استاندارد (HLS) است.
ایزو ۲۲۰۰۰ به زبان ساده
گرفتن ایزو ۲۲۰۰۰ الزاماتی برای یک سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی کارامد تعیین می‌کند و نقشه‌ای ترسیم می‌کند که یک سازمان به کمک آن بتواند توانایی خود را در کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی و تولید محصولات سالم، به مصرف‌کنندگان ثابت کند. همان‌طور که گفته شد این استاندارد در سال ۲۰۱۸ مورد تجدیدنظر قرار گرفت و به‌روزرسانی شد. امروزه شرکت‌ها باید آخرین ورژن این استاندارد یعنیISO 22000: 2018 را دریافت کنند.
الزامات ایزو ۲۲۰۰۰
همان‌طور که گفته شد ایزو ۲۲۰۰۰ یک استاندارد بین‌المللی ایمنی مواد غذایی است که الزاماتی برای اطمینان از سالم ماندن مواد غذایی در سرتاسر زنجیره تولید و توزیع تعیین می‌کند. در ادامه با تعدادی از این الزامات آشنا می‌شویم:
ارائه یک خط‌مشی کلی ایمنی مواد غذایی برای سازمان که توسط مدیریت ارشد ایجاد شده است
- تعیین اهدافی که تلاش‌های سازمان را در مسیر پیروی از این خط‌مشی قرار دهد
- برنامه‌ریزی و طراحی سیستم مدیریت و مستندسازی آن
- نگه‌داری سوابق عملکرد سیستم
- انتخاب گروهی از افراد واجد شرایط برای تشکیل تیم ایمنی مواد غذایی
- تعریف رویه‌هایی برای ارتباطات داخلی مؤثر
- تعریف رویه‌های ارتباطی برای اطمینان از ارتباط مؤثر با مخاطبین مهم خارج از شرکت
- داشتن برنامه اضطراری
- برگزاری جلسات بررسی مدیریت برای ارزیابی عملکرد
- تامین منابع کافی برای عملکرد موثر FSMS
- اجرای برنامه‌های پیش نیاز
- پیروی از اصول HACCP
- استقرار سیستم اقدام اصلاحی و کنترل محصول نامطلوب
- نظارت بر دستگاه‌های اندازه‌گیری و کنترل آن‌ها
- انجام حسابرسی داخلی و مستند کردن نتایج آن
- به‌روزرسانی و بهبود مستمر FSMS
مراحل اخذ ایزو ۲۲۰۰۰
همان‌طور که گفته شد شرکت‌های کوچک یا بزرگی که در هر کدام از بخش‌های زنجیره تامین مواد غذایی مثل کاشت، فرآوری، تولید، توزیع و غیره فعالیت دارند، می‌توانند اقدام به اخذ ایزو ۲۲۰۰۰ کنند. مراحل اصلی دریافت و پیاده‌سازی این استاندارد شامل موارد زیر است:
- آموزش الزامات استاندارد ISO 22000
- مستندسازی و پیاده‌سازی الزامات ISO 22000
- ممیزی اقدامات انجام شده
- صدور گواهینامه از مراجع صدور معتبر
پیش‌نیازهایی برای پیاده‌سازی ایزو ۲۲۰۰۰
مواد غذایی در کل مراحل از تولید مواد اولیه تا مصرف، در معرض آلودگی‌های مختلف ناشی از عوامل بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی هستند. گرفتن ایزو ۲۲۰۰۰ سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی به مصرف‌کننده اطمینان می‌دهد که تمام این مراحل به صورت ایمن در سازمان شما انجام می‌شود. برای پیاده‌سازی الزامات این استاندارد شما باید:
- با یک برنامه پیش‌نیاز مؤثر (PRP) محیطی بهداشتی فراهم کنید و احتمال آلودگی مواد غذایی را به حداقل برسانید.
- یک سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی طراحی کنید که روی تولید، توزیع و سایر عملیات مختلف روزانه نظارت می‌کند.
- خطرات بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی محتمل در فرایند تولید و توزیع مواد غذایی را با یک طرح تجزیه‌وتحلیل خطر و نقطه بحرانی (HACCP) کنترل کنید.
سازگاری و ترکیب ایزو ۲۲۰۰۰ با سایر استانداردهای ایزو
الزامات ایزو ۲۲۰۰۰ با بخش عمده اصول HACCP و همچنین برخی الزامات ایزو ۹۰۰۱ سازگار است. گرفتن ایزو ۲۲۰۰۰ می‌تواند به طور مستقل از استانداردهای سیستم مدیریت دیگر و یا به صورت یکپارچه با الزامات سیستم مدیریت موجود انجام شود.
اصول HACCP
تجزیه‌وتحلیل خطرات احتمالی یک عنصر کلیدی در حفظ سلامت و ایمنی مواد غذایی است. گرفتن ایزو ۲۲۰۰۰ نشان می‌دهد الزامات HACCP (تجزیه‌وتحلیل خطر و سیستم کنترل بحرانی) در سیستم شما رعایت شده است.
چرا اخذ ایزو ۲۲۰۰۰ برای مشاغل مهم است؟
همه‌روزه در سراسر جهان میلیون‌ها تن مواد غذایی تولید، توزیع و مصرف می‌شوند. در تمام این مراحل خطر آلودگی مواد غذایی توسط عوامل مختلف وجود دارد. اخذ ایزو ۲۲۰۰۰ چارچوبی جامع برای سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی فراهم می‌کند. سازمان‌هایی که دارای استاندارد ایزو ۲۲۰۰۰ هستند، می‌توانند به مشتریان خود نشان دهند که سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را در تمام فرایندهای تولید و توزیع، پیاده‌سازی و اجرا کرده‌اند.
جلب اطمینان مصرف‌کنندگان، آن‌ها به مشتریان دائمی مجموعه شما تبدیل می‌کند و به پیشرفت و گسترش کسب‌وکارتان کمک می‌کند. علاوه بر این ISO 22000 توسط دولت‌ها و کارشناسان ایمنی مواد غذایی در سراسر جهان به رسمیت شناخته می‌شود و اخذ آن می‌تواند مسیر ورود تجارت شما را به بازارهای جدید هموار کند.
مزایای صدور ایزو ۲۲۰۰۰ به‌عنوان استاندارد ایمنی مواد غذایی
همان‌طور که گفته شد گرفتن ایزو ۲۲۰۰۰ روی عملکرد کسب‌وکارها برای تامین ایمنی مواد غذایی نظارت دارد. این استاندارد راه‌حل‌هایی سیستماتیک برای تضمین ایمنی مواد غذایی در مراحل مختلف مثل تامین موارد اولیه سالم و کنترل آلودگی‌ها ارائه می‌کند. در ادامه درباره برخی از مزایای اخذ و پیاده‌سازی ایزو ۲۲۰۰۰ صحبت می‌کنیم.
انطباق با الزامات مقررات جهانی
ایزو ۲۲۰۰۰ الزامات بین‌المللی ایمنی مواد غذایی را برای کنترل انواع خطرات و آلودگی‌ها تعیین می‌کند. رعایت این الزامات به سازمان‌ها کمک می‌کند که مطابق با سیاست‌های شناخته شده ایمنی مواد غذایی در سطح جهانی رشد کنند و در نتیجه از پیامدهای پرهزینه‌ای مانند جریمه، فراخوان محصول یا تعطیلی جلوگیری کنند.
ترویج مقررات ایمنی و بهداشت
رعایت مقررات ایمنی و بهداشت برای هر کسب‌وکاری مهم است. این مقررات برای محافظت از مصرف‌کنندگان و همچنین کارکنان شما اجرا می‌شود. صدور ایزو ۲۲۰۰۰ کمک می‌کند تا خطرات بهداشتی و ایمنی مانند آلودگی‌های شیمیایی، ناسالم بودن مواد غذایی و حوادث و صدمات مربوط به کار به حداقل برسد.
بهبود اعتبار و شفافیت کسب‌وکار
اعتبار کسب‌وکار به کیفیت محصول و بازخورد مشتری متکی است. استاندارد ۲۲۰۰۰ به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد سیستم‌های مدیریت ایمنی مواد غذایی خود را برای اطمینان از ارائه خدمات و محصولات باکیفیت به نمایش بگذارند.
توسعه و رشد کسب‌وکار
صدور ایزو ۲۲۰۰۰ به اجرایی کردن برنامه‌های بهبود مستمر کسب‌وکار در سیستم‌های ایمنی مواد غذایی کمک می‌کند. شناسایی نیازها و توسعه استراتژی‌های جدید برای ارائه محصولات بهتر و سالم‌تر، به جلب رضایت مصرف‌کننده و درنتیجه گسترش کسب‌وکار منجر می‌شود.
کاهش زمان بررسی موارد نقض ایمنی مواد غذایی
استفاده از استاندارد ۲۲۰۰۰ به کاهش زمان لازم برای بررسی موارد نقض ایمنی مواد غذایی کمک می‌کند. این استاندارد یک رویکرد سیستماتیک برای مدیریت خطرات ایمنی مواد غذایی ارائه می‌دهد. با سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (FSMS)، مشاغل می‌توانند به‌سرعت خطرات بالقوه ایمنی مواد غذایی را شناسایی و اصلاح کنند.
جمع‌بندی
سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی یا FSMS یک رویکرد سیستماتیک برای کنترل خطرات مرتبط با ایمنی مواد غذایی به منظور اطمینان از ایمن بودن مواد خوراکی است. ISO 22000 یک استاندارد سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی است که می‌تواند برای هر سازمانی که در یک یا چند بخش از زنجیره تولید و توزیع مواد غذایی فعال است، اعمال شود. صدور ایزو ۲۲۰۰۰ و پیاده‌سازی آن به مشتری‌ها و نهادهای مربوطه اطمینان می‌دهند که تولیدات آن‌ها ایمن است و مصرفشان خطری در پی ندارد.
از کجا گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰ بگیریم؟
اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.
